روش شیچیدا چه روشی است؟
«مدارس شيچيدا» بالغ بر 25 سال است در ژاپن مشغول به فعاليت هستند و قريب 80% مدارس ژاپن تحت تأثير اين آموزشها، دانشآموزان خود را تعليم ميدهند. تاکنون 7 کشور جهان يعني تايوان، تايلند، مالزي، سنگاپور، اندونزي، استراليا و آمریکا(نيويورک) حق امتياز اين مدارس را خريداري نمودهاند.
پروفسور شیچیدا و برخی دیگر از دانشمندان مانند گلن دومان آمریکایی معتقدند که در کودکان زیر 6 سال ، نیمکره راست بر نیمکره چپ برتری و توفق دارد و این فرصتی است استثنایی در راستای شکوفایی و رشد استعداد فرزندانمان.
بنا بر اظهارات پروفسور شيچيدا کودکان ما همگي نابغه متولد ميشوند و هدف آموزش، آموختن دانش نیست بلکه توسعه تواناییهای یک کودک در سنین کودکی است.وی می گوید:
"در آینده هدف آموزش این نخواهد بود که افرادی با ذهنهاییمملو از اطلاعات ارائه دهد، بلکه وظیفه سیستم آموزشی این خواهد بود که کودکانی را پرورش دهد که در نهایت قادر به استفاده موثر از تمام مغز خود باشند. هدف تربیت کودکان عبارت خواهد بود از : پرورش بچه هایی با توانایی های بی شمار، خلاقیت زیاد، و توانایی استفاده از تمام مغز."
اصول روش شیچیدا
در روش شیچیدا اصول زیر مورد توجه قرار می گیرند:
• همه کودکان نابغه متولد می شوند.
• وجود رشته های محبت والدین- فرزندی .
• تسلط نیمکره راست مغز هر کودک که فرصتی منحصر به فرد برای یادگیری ارائه می دهد.
• تحریک کودکان از طریق همه حواسشان .
وي معتقد است هر چه بيشتر بتوانيم تعادل بين دو نيمکره را افزايش دهيم بيشتر در جهت ارتقاء نبوغ و استعداد فرزندانمان توفيق پيدا کردهايم.
همان طور که دانشمندان در تحقيقاتشان اذعان داشتهاند، نيمکره راست غالباً با فعاليتهاي هنري نظير موسيقي، نقاشي و همينطور با عواطف و احساسات مرتبط است. هر چند که نميتوان هيچ فعاليتي را منحصر به نيمکرهاي کرد لکن همچنان بر اين است که غالب امور فوق توسط نيمکره راست انجام شود همان طور که غالب مطالب مرتبط با رياضي و منطق توسط نيمکره چپ ساماندهي ميشوند.
از آنجا که نيمکره چپ به جهت حفظ منافع خود من جمله قوت و رواني در تکلم به سمت برتري بر نيمکره راست پيش ميرود و لذا در هنگام توفق، مانع فعاليت آزادانه نيمکرده راست ميشود، سنين 0 تا 6 سالگي و علي الخصوص قبل از 3 سالگي فرصتي بسيار مناسب است تا بتوانيم قواي نيمکره راست را به حداکثر برسانيم.
البته هدف از آموزشهاي شيچيدا نهايتاً متعادل کردن دو نيمکره ميباشد لکن اين امر هنگامي ميسور است که نيمکره راست قبل از نيمکره چپ تقويت گردد.
يکي از مواردي که در آموزشهاي ارائه شده توسط شيچيدا لحاظ شده است اين مطلب است که فراگيري علوم توسط هر يک از دو نيمکره متفاوت از يکديگر ميباشند. براي مثال نيمکره راست به جهت جذب ا طلاعات هيچ نيازي به تمرکز و هوشياري کامل ندارد. چنانچه حتي در مراحلی از خواب هم آموزشپذير است. اين در حالي است که نيمکره چپ جهت فراگيري علوم نيازمند تمرکز و هوشياري کامل است .علاوه بر آن سرعت جذب اطلاعات توسط نیمکره راست بسیار بسیار بالاتر از نیمکره چپ می باشد و در عین حال توانایی دریافت حجم بسیار وسیعی از داده ها در زمان کوتاه را دارد.اگر با تکیه بر توانایی های نیمکره راست کودکان را تعلیم دهیم توانایی های زیر حاصل می شوند که بنابر گفته دانشمندان ،وجود چنین قابلیت هایی در فرد، نشان از نبوغ او دارد:
1- توانائي درک مستقيم
2- توانائي حافظه تصویری
3- توانائي محاسبة سريع
4- توانائي دريافت کامل زير و بم موسيقي
5- توانائي چند زبانه بودن
6- توانائي معالجة ذهني
و اينها مواردي هستند که در سيستم شيچيدا قوياً تقويت ميشدند و در اين راستا بازيهائي جهت تقويت انديشهخواني،غيببيني، خواندن به واسطه حس لامسه و... ارائه ميشوند.
روش شیچیدا
روش شیچیدا روی نیمکره راست مغز تمرکز دارد که این نیمکره قبل از نیمکره چپ رشد می کند و شیچیدا آن را "مغز نابغه"[2]می نامد. شیچیدا می گوید که کودکان معمولا عادت استفاده از نیمکره راست مغز را بین 4 تا 6 سالگی از دست می دهند. به این دلیل این روش بین 0 تا 3 سالگی بهترین کاربرد را دارد.
در این روش شیوه کار بدین صورت است که با تحریک نیمکره راست مغز تمام قسمتهای آن بهره مند خواهد شد. مراکز آموزشی شیچیدا این وعده را می دهند که تواناییهای مفید بسیاری را به کودکان آموزش می دهند که برخی از این تواناییها عبارتند از:
• ارتقاء روابط فرزند-والدین
• درک مستقیم(درون یابی) و ادراک فراحسی (ESP)
• استعداد موسیقی و تواناییهای هنری دیگر
• ویژگیهای مثبت شخصیتی و عاطفی
• حافظه تصویری
• تقویت قابلیتهای فیزیکی
• دریافت مطالب با سرعت بالا
• افزایش خلاقیت
• چند زبانه بودن
• محاسبه ریاضی با سرعت برق
• تند خوانی
شیچیدا درباره دانش آموزان خود می گوید: "این بچه ها نیروهایی هستند که ما هرگز فکر نمی کردیم وجود داشته باشند، گویی آنها کاملا طبیعی هستند. آنها را تماشا کنید که به سرعت مقادیر زیادی از اطلاعات را حفظ می کنند و با دقت و فهم آنها را به خاطر می آورند، وقایع آینده را پیش بینی می کنند و توانایی عضلانی خودشان را توسعه می دهند که به عنوان هدایتی برای آموزش بکار روند و رویکردهای قراردادی برای پرورش کودک را در قرن 21 متحول خواهند کرد."
کودکاني که از مدارس ژاپن و سنگاپور که قدمت بيشتري نسبت به باقي مدارس شيچيدا دارند فارغ التحصيل شدهاند داراي قابليتهاي چشمگيري شدهاند که به اختصار به ذکر چند نمونه بسنده ميکنم:
• کودکان شش- هفت ساله ای که ميتوانند با چشمان بسته و بدون لمس، مطالب کتب مختلف به هر زباني را با استفاده از غيببيني بيان نمايد.
• کودکان هفت ساله ای که می توانند با چشمان بسته و فقط با لمس کتاب مربوطه، آن را مطالعه کنند.
• کودک 3 سالهاي است که حافظ تصويري او 300 کارت است.
• کودک 5/2 سالهاي که قادر است نتهاي موسيقي را بسازد و در ظرف کمتر از دو روز به طرز ماهرانهاي بنوازد.
• کودکان 3-4 ساله ای که در رشتههاي ورزشي من جمله شنا توانستهاند مرتباً رتبه کسب کنند و
• کودکاني 7 سالهاي که ميتوانند روزانه بالغ بر 100 کتاب مطالعه کنند.